Doğumdan
4. Güne Kadar
—
Anne, Bebeğini Yakınında Tutmalı, Sıklıkla Emzirmeli
Doğumdan
4. güne kadar olan dönemde, emzirmenin nasıl bir süreç
izlediğini görelim. Bu döneme ait temel bilgiler
şunlardır:Gerçekler:
Yenidoğan
bebeğin midesi, bir bilye kadar küçüktür.
Doğumda, tam da bu
mideyi dolduracak, yeterli miktarda süt vardır.
Memeler asla boş
değildir.
Emzirme deneyimi başarılıysa bebekler, su ve formül
süte ihtiyaç duymazlar.
Sık emzirmek, daha çok sütün
gelmesini sağlar.
Sık emzirmek, memelerin şişmesini
engeller
Bir anne, her koşulda ikiz, üçüz ve daha çok bebeği
için yeterli süt üretir.
Anne, bebeğinin teninin, kendi
teniyle temasta olmasına özen göstermeli. Böylelikle emzirme daha
kolay olur ve daha çok süt üretimi gerçekleşir.
Çok
emzirmeli.
Meme başı, ilk dakikalarda hassaslaşabilir, sonra
iyileşir.
Bebek, huzursuzlaşırsa her bir memeyi bir kereden
fazla emebilir.
Her gün 1 ila 2 ıslak ve dolu bez çıkmasını
bekleyebilirsiniz.
İlk 4 güne kadar, bebeğin kilosunda, % 10'a
varan azalma normaldir.Bu
dönem de yapılacaklar:
Uzanarak
emzirme egzersizleri yapılır. Böylelikle anne bebeğini beslerken
dinlenebilir.
Bebeğin, memeyi tam olarak, kahverengi kısmıyla
beraber ağzına alması sağlanmalı. Anne, acı ya da ağrı
hissederse, yardım isteyebilir.
Bebeğin her gün, en az 8 kez
emmesi sağlanmalı. Arka arkaya emzirme yapılabilir. Gerekiyorsa,
uyandırarak emzirilmeli.Yardım
İstemeyi Gerektirecek Bazı Sebepler:
Emzirme
sürekli ya da çok acı veriyorsa.
Bebek, doğum kilosunun %
10'unundan daha çoğunu kaybettiyse.
Dördüncü Günden 6
Haftaya Kadar — Süt Üretiminin Düzenlenmesi
Bu, yoğun
geçecek bir emzirme dönemidir. Dördüncü günden 6. haftaya kadar
olan döneme ait gerçekler şunlardır:Var
olan durum:
Bebeğin
midesi, 10. gün itibarıyla, bilye büyüklüğünden ping-pong topu
büyüklüğüne ulaşır.
Çoğu bebek, günde 8 ila 12 kez anne
sütü alır fakat bu öğünler belirli zamanlarda
gerçekleşmez.
Bebekler, her öğünde tek bir memeyi
emebilecekleri gibi her iki memeden de beslenmeye ihtiyaç
duyabilirler.
Ne kadar çok emzirilirse o kadar çok süt oluşumu
sağlanır
Çoğu anne 3. ya da 4. gün itibarıyla daha çok süt
üretmeye başlar.
Boşaltılmış memeler daha hızlı süt
üretirken, dolu memeler daha yavaş süt üretirler.
Bebeğin
sadece emzirerek beslenmesi önemlidir. Emzik, su ve diğer sıvı
gıdalardan uzak durulması önemlidir.
İlk günden 40. güne
değin geçen dönemde, süt miktarı, yaklaşık 30 ml'den 900 ml'ye
ulaşır.
Memeleriniz çok doluysa daha sık emzirilmeli ya da süt
sağılmalı. Bu uygulama, annenin daha iyi hissetmesini
sağlar.Üçüncü
ila beşinci günler arasında,
bebeğin dolu bezleri önce yeşile sonra sarıya döner.
Bundan
sonraki günler, 3-4 ya da daha fazla yeşil, dolu bez
beklenir.
Beşinci gün itibarıyla 5-6 ya da daha fazla ıslak
bez beklenir.
Bebek, ilk 2 hafta içinde doğum kilosuna
ulaşmalıdır. Sonrasında, haftada en az 125 gr. ya da ayda en az
500 gr. kilo alması beklenir.
Bebeğin, emzirmenin hemen ardından
yeniden emmek istemesi normaldir.
Çoğu bebek, günde bir kez,
4-5 saat aralıksız uyur. Bu, gece gerçekleşmeyebilir.
Bu
dönemde yapılacaklar:Bebek
ne zaman isterse o zaman emzirilmeli. Ağzı açık olarak kafasını
sağa sola oynattığında ya da elini ağzına koyduğunda emzirme
vaktinin geldiği anlaşılır.
Bebeğin huysuzlanmasını ya da
ağlamasını beklememek gerekir. Kötü hissettiğinde onu beslemek
daha zordur.
Anne, hem kendisini hem de bebeğini iyi hissettiren
bir tutuş şekli kullanmalıdır.
Anne, emzirirken uyumayı
öğrenmeye çalışabilir. Gün içinde bunun pratiğini
yapabilir.
Emzirme acı veriyorsa, anne yardım isteyebilir.
Bebeğin memeyi kapışındaki ufak bir değişiklik, annenin daha
iyi hissetmesi için gereken tek şey olabilir.Yardım
İstemeyi Gerektirecek Bazı Sebepler:
Anne
emzirirken acı hissediyorsa.
Bebek çok yavaş kilo
alıyorsa.
Emzirme iyi gidiyor olsa bile şunlar yaşanıyor
olabilir:
Aralıklarla bebeğin huzursuzlanması
Emzirmenin
hemen ardından yeniden emmek istemesi
Daha sık beslenmek
istemesi
Memelerinin dolu oldukları hissinini vermemesi
Bebeğin,
daha az bir sıklıkla ya da daha kısa süreli emmesi
Gece,
sıklıkla uyanması
Emdikten sonra biberon istemesi
Annenin,
daha çok süt sağamaması
Memelerde akıntı olması da olmaması
da mümkündür
Anne, sadece kendi sütüyle besleyerek
bebeğinin yeterli kilo aldığını gördüğünde yeterince sütü
olduğunu görür.6
Haftadan 6 Aylık Döneme Kadar —
Emzirme Gittikçe Kolaylaşır
Artık, emzirme daha kolay ve daha
hızlı gerçekleşir. Altıncı haftadan 6. aya kadar olan döneme
ait gerçekler şunlardır:Bu
dönemde yapılacaklar:
Bebeğin
midesi büyümüştür ve daha çok süt alır, bu sebeple daha
seyrek beslenebilir.
İlk bakışta, çok sayıda emzirme
yapılabilmesi, süt üretiminin düzenlendiği anlamına gelir.
Çoğu
anne, çok süt üretimi halinde bile artık dolu memeden şikayet
etmez.
Bebekler, altı aylıkken de, altı haftalıkken ihtiyaç
duydukları süt miktarı kadar süte ihtiyaç duyarlar.
Bu
dönemde, emzirerek besleme, biberonla beslemekten daha az zaman
alır.
Emzirme iyi gidiyorsa, 6 aylık olana dek sadece annesinin
sütüyle beslenmesi bebek için en iyisidir.Var
olan durum:
Bebekler,
büyüdükçe daha hızlı beslenirler.
40 dakika emzirilen bebek,
artık 10 ila 15 dakikada emmeyi bitiriyor olabilir.
Bu yaştaki
bazı bebekler, az dışkılar fakat sağlıklı kilo almaya devam
ederler.
Bebekler, bir şey duyduklarında ya da etraflarında
hareket eden bir şeyler gördüklerinde memeyi
çekebilirler.
Bebeğin, haftada 125 gr. ya da ayda 500 gr. kilo
alması beklenilir.Öğrenilecekler:
Bebeğin,
doğru beslenme zamanını bileceğine güvenilmeli.
Anne, evinde
ve diğer ortamlarda, insanlar arasındayken yapacağı emzirme
alıştırmalarına, kendisini rahat hissedene dek devam etmeli.
Anne
emzirme sırasında, boştaki koluyla diğer çocuğuna sarılabilir
ya da kitap okuyabilir.Yardım
İstemeyi Gerektirecek Bazı Sebepler:
Emzirme
acı veriyorsa.
Bebek, çok yavaş kilo alıyorsa.
Emzirme iyi
gidiyor olsa bile şunlar yaşanıyor olabilir:
Aralıklarla
bebeğin huzursuzlanması
Emzirmenin hemen ardından yeniden emmek
istemesi
Daha sık beslenmek istemesi
Memelerinin dolu
oldukları hissinini vermemesi
Bebeğin, daha az bir sıklıkla ya
da daha kısa süreli emmesi
Gece, sıklıkla uyanması
Emdikten
sonra biberon istemesi
Annenin, daha çok süt
sağamaması
Memelerde akıntı olması da olmaması da
mümkündür
Anne, sadece kendi sütüyle besleyerek bebeğinin
yeterli kilo aldığını gördüğünde yeterince sütü olduğunu
görür.6
Aydan 12 Ay Sonuna Dek —
Diğer Gıdalarla Destekleme Zamanı
Anne bebeğinin sağlığı
için sütünün devam eden önemini bilmektedir. Onun sütüyle
büyüyor olduğunu görmek, çok iyi hissetmesini sağlar.6
aydan 12 ay sonuna kadar olan döneme ait gerçekler
şunlardır:
Gerçekler:
Bebek
ne kadar çok emzirilirse o kadar çok süt üretilir. Süt
üretimini, bebek belirler.
Çocuk sağlığı uzmanları, en az 1
yıl boyunca emzirmeye devam edilmesini önermektedir.
Bebekler,
yaklaşık 6 aylık dönem sonrasında diğer gıdalarla beslenmeye
başlarlar.
Bebek dişi çıktığı ve oturmayı öğrendiğinden
kendi kendine yemeye çalışır. Bu dönemde, yemek öğünlerinde
ortam biraz dağınık ve kirli olmaya başlar!
Bebekler, diğer
gıdalarla beslendiklerinden anne sütüne daha az ihtiyaç duyarlar.
Daha az süt emdiklerinden süt üretimi azalmış olur.Ne
Beklenmeli:
Kilo
alımı azalmaya başlamalıdır.
Bu yaşlarda emzirme, besleme
özelliği kadar bebeğinizi rahatlatan bir deneyimdir.
Bebekler,
emzirme sırasında oynamaya bayılırlar.
Bebeğinizden bolca
büyüme, sürtünme ve yürüme bekleyin!Öğrenilecekler:
Bir
diğerine başlamadan önce, her yeni katı gıdayı birkaç gün
boyunca denemek iyi olur.
8 ay civarında besleme kabı kullanmaya
başlanabilir.Yardım
İstemeyi Gerektirecek Bazı Sebepler:
Emzirme
acı veriyorsa.
Bebek, çok yavaş kilo alıyorsa.
Emzirme
iyi gidiyor olsa bile şunlar yaşanıyor olabilir:
Aralıklarla
bebeğin huzursuzlanması
Emzirmenin hemen ardından yeniden emmek
istemesi
Daha sık beslenmek istemesi
Memelerinin dolu
oldukları hissinini vermemesi
Bebeğin, daha az bir sıklıkla ya
da daha kısa süreli emmesi
Gece, sıklıkla uyanması
Emdikten
sonra biberon istemesi
Annenin, daha çok süt sağamaması
Bebeğin
Emmeyi Reddetmesi
Bebeğin
emmeyi reddetmesi çok rastlanan bir durumdur. Ancak çözülmesi
mümkündür. Memeyi ret annede kaygı yaratır, kendini reddedilmiş
hisseder ve hayal kırıklığına uğrar. Bebeğin hangi nedenle
memeye isteksiz olduğu bulunursa neden ortadan kaldırıldığında
sorun kendiliğinden çözülür. Bebeğin meme emmediği dönemde
sütün etkili bir şekilde boşaltılarak devamının sağlanması
gereklidir.
Bebekler:
Hasta
olduğunda,
Ağzında pamukçuk oluştuğunda,
Diş
çıkardığında (büyük bebekler için),
Memeye kötü
yerleşmeden dolayı yeterli süt alamadığında,
Annede
birikim sonucu çok hızlı ve fazla süt geldiğinde,
Bir
değişikliği hissettiklerinde meme emmeyi istemezler.
Bunlar,
emzirmeden vazgeçmenin en sık rastlanan nedenlerindendir ve çoğu
kez çözümlenebilir. Böyle durumlar annenin bebeği ile yakın
temas kurup, gerekiyorsa onunla uyuması, memeyi kolay alacağı bir
pozisyonda vermesi, onu her istediğinde ve değişik pozisyonlarda
emzirmesi ile çözümlenebilir. Sütünü sağması fakat bunu
biberon kullanmadan, besleme kabı veya kaşıkla vermesi önerilir