İSHAL
Yaz aylarında sık karşılaşılan ishallere çeşitli mikroplar neden olmaktadır. Fazla meyve suyu içmek nedeniyle ve gıda alerjilerinde de ishal görülebilmektedir. 1 ya da 2 kez sulu dışkılama belki de çocuğun yediği değişik bir gıdadan kaynaklanabilmektedir. İçme suları ve gıdalarla alınan mikroplar; çocuklarda kusma, ishal ve dehidratasyona neden olmaktadır.
En çok E. Coli basilinin neden olduğu ishaller görülmektedir. Bunlara turist ishali de denmektedir. Bu tür ishaller, kanalizasyon sularının karıştığı, kirli suda yüzmek veya bu kirli suların bulaştığı gıdaların tüketilmesi sonucunda oluşmaktadır. Bu durum yeşil, sulu kabuklu dışkılamaya neden olmaktadır. Yeşil dışkılama, bağırsak pasajının hızlandığını ve orta derecede bir ishalin göstergesidir. İshalin şiddetini belirleyen en önemli gösterge dışkılama sıklığıdır.
İshalin en önemli komplikasyonu aşırı sıvı kaybına bağlı dehidratasyondur ki bulguları 8 saat boyunca gözyaşı olmaması ve idrar yapamama şeklinde gözlenebilmektedir. İshaller birkaç gün ya da bir hafta sürebilir. Esas tedavi, dehidratasyonu önlemek ve ishalle kaybedilen sıvıyı oral yoldan geri kazanmak olmalıdır. İshal tedavisinde evde diyet değişikliği yapmak en doğru yöntemdir. Çocuğun yaşına ve ishalin şiddetine göre diyet uygulanmalıdır.
2 yaşından küçük çocuklarda ve hafif derecedeki ishallerde ne yapılmalıdır?
Çocuğunuz biberon ile besleniyorsa; her biberon ile çocuğunuza ekstra 30-60 ml. su veriniz. Eğer bebeğiniz katı gıda ile besleniyorsa; çocuğunuza elma, muz püresi ve havuç püresi ile patates ve haşlanmış pirinç veriniz.
1 yaşından küçük bebeklerde orta derecedeki ishallerde ne yapılmalıdır?Bebeklere oral elektrolit solüsyonlarından ilk 24 saatte verilmelidir. Bu solüsyonlar, reçetesiz olarak eczaneden alınabilir. 6-24 saat sıvı veriminden sonra bebek acıkacaktır. 3 günden uzun süren ishallerde standart mama, soya formüllü mama ile değiştirmelidir. Normal bebek mamalarında laktoz (süt sekeri) bulunmaktadır, soya formüllü olan mamalarda ise laktoz yoktur. Beslenmeye 3 gün boyunca, soya formüllü mama ile ishal düzelene dek devam edilmelidir. Her biberona mama hazırlarken ekstra 30-60 ml. su konulmalıdır.
1-2 yaş arası çok sulu dışkı yapan çocuklarda, ne tür diyet değişikleri yapılmalıdır?
1. gün; sadece sıvı gıdalar, acıkılırsa tost tuzlu kraker, pirinç
2. gün; çorbalar, patates, havuç, elma, muz ve lif açısından zengin gıdalar
3. gün; yağsız et, haşlanmış makarna, haşlanmış yumurta, yoğurt
6. gün süt ürünleri dışındaki dışında normal beslenme
7. gün: süt ve süt ürünleri eklenebilir.
Anne sütü ile beslenen bebek ishallerinde ne yapılmalıdır?
Dışkının nasıl gözüktüğü (kan ve mukuslu olmadığı sürece) anne sütü ile beslenen bebeklerde önemli değildir. 2-3 aylık bebekler, her beslenme sonrası dışkı yapabilir. Annenin diyetindeki kahve, kola, bitkisel çaylar; bebeğin dışkısını etkileyebilmektedir. Hafif-orta derecedeki ishallerde, anne sütünü kesmeksizin emzirme aralarında ekstra su verilebilir. İshaller bulaşıcı olduğu için korunma çok önemlidir. Ellerin sık sık yıkanması en önemli konudur.
Çocuklar ne zaman doktora götürülmelidir?
• Çocuğunuz 8 saattir idrarını yapmıyorsa,
• Çocuğunuzun dışkısında kan varsa,
• Çocuğunuzda şiddetli karın ağrısı gözleniyorsa,
• 1 haftadan uzun süren ishallerde,
• Çocuğunuzun 72 saattir ateşi varsa,
• 48 saatlik diyete rağmen, çocuğunuzda düzelme yoksa
Uzun sure açıkta kalan gıdalar veya dondurma, mayonez gibi kolay bozulan gıdaların tüketilmesinden itibaren 6-24 saat içerisinde; kusma, karın ağrısı, kramplar gibi besin intoksikasyonu (zehirlenme) belirtileri gözlenmektedir. Kusma ve ishal vücudumuzun savunma mekanizmalarıdır. Bu tür durumlarda bu şikayetleri engelleyen ilaçlar kullanılmamalıdır. Çünkü gıda zehirlenmesine neden olan toksinler ve bakteriler vücuttan atılana dek kusma ve ishal devam etmektedir.
